Լուսանկարը՝ Արթուր Պապյանի |
Հայաստանի
տեղեկատվական տեխնոլոգիաների (ՏՏ) ոլորտի մասնագետների մեծամասնությունը նշում է, որ
թեեւ աշխատում է Հայաստանում, բայց իրենց արտադրանքը ներքին շուկայի համար չէ: Այս
հանգամանքը փորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը կապում
է Հայաստանի փոքր շուկա ունենալու հետ: Նա նշում է, որ մեր շուկան չի կարող բավարարել
որեւէ մեծ կազմակերպության:
«Օրինակ,
եթե նայենք տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտում ավելի շատ կայացած Իսրայելին, այնտեղ
բոլոր սթարթափերը (սկսնակ ծրագրավորողներ-Ա.Ի.) ամբողջ աշխարհի վրա են աշխատում: Այսինքն`
Իսրայելի շուկան դիտվում է որպես միջազգային շուկայի մի մաս: Ու դա նորմալ է, որովհետեւ
շատ քիչ թեմաներ կան, որոնցով դուք կկարողանաք միայն ներքին շուկայի վրա աշխատելով
բիզնեսը պահել»,- ասում է Սամվել Մարտիրոսյանը:
Նա
նշում է, որ եթե մի կազմակերպություն զբաղվում է սննդի մատակարարմամբ, կարող է միայն
Երեւանում աշխատելով բիզնեսը պահել. «Բայց եթե դուք օրինակ` խաղ եք գրում եւ հույս
ունեք այդ խաղով գումար վաստակել, Հայաստանյան շուկայով չեք բավարարվի: Այդ պատճառով
լավ է, որ ավելի գլոբալ են մտածում, այլ հարց, որ պետք է այնպես անել, որպեսզի ներքին
շուկան հասկանա, որ կարող է ներքին կազմակերպություններին դիմել հարցեր լուծելու համար»:
Ըստ
փորձագետի՝ լուծումն այն է, որ հայ բիզնեսմենները հասկանան՝ իրենք կարող են ավանդական
մեթոդներից անցնել ավելի նորարականների: «Օրինակ` երկար տարիներ պետք եղան, որպեսզի
բիզնեսմենները հասկանան, որ իրենք պետք է կայք ունենան: Բիզնեսը կարող է իր ներքին
ավտոմատացման համակարգերն ունենալ: Բանկային ոլորտը արդեն երկար ժամանակ է շատ հարցերում
ներքին լուծումներ է տալիս: Դա արագացնում է տեխնիկական աջակցությունը: Այս ոլորտում
մեր հայկական ծրագրերը շատ ավելի հաջողակ են: Բիզնեսմենները ուղղակի չեն հասկանում,
որ իրենք կարող են ՏՏ ոլորտից շահույթ ստանալ»:
Տեղեկատվական
տեխնոլոգիաների ոլորտը Հայաստանի կառավարությունը
հռչակել է որպես գերակա: Սակայն ծրագրավորողները շատ հաճախ ուղղակի հրաժարվում
են դիմել կառավարության օգնությանը, քանի որ մեծամասամբ մերժում են ստանում: Սամվել
Մարտիրոսյանը կարծում է, որ եթե Հայաստանի կառավարությունը ցանկանում է օգնել ՏՏ ոլորտին,
պետք է չխանգարի: «Բարեբախտաբար, հիմա հասկացել են, որ պետք է արտոնություններ տան
նրանց: Ինքը շատ նոր ծրագիր է, բայց կարծում եմ օգուտ կտա»:
Նա
նաեւ կարծում է, որ Հայաստանը պետք է ավելի ազատականացնի վենչուրային կապիտալի ներգրավումը.
«Օրինակ` Թուրքիայում վենչուրային ներդրողները շատ ավելի մեծ արտոնություններ ունեն,
դրա համար Թուրքիան ահռելի քանակի եկամուտներ է ստանում դրսից: Մենք էլ կարող ենք այդպիսի
բաներ անել, եթե հասկանանք, որ հարկերը հենց այսօրվա համար չեն, հետո փողը ավելի մեծ
չափով գալու է»:
Սույն հոդվածը հրապարակվել է նաև Լրատվական գործունեություն իրականացնող, ԵՊԼՀ ԹՄՀՖ Միջազգային լրագրություն, 3-րդ կուրս, երկրորդ խմբի «ՆորՈՒԹ N2» թերթում: Թողարկման պատասխանատուն Մեսրոպ Հարությունյանն է: